Met de technologie om real time datagedreven voedingsadvies te geven aan mensen met diabetes type 2 biedt het jonge bedrijf Clear.bio een alternatief voor medicijngebruik. Het bedrijf staat op het punt om de startup-fase af te sluiten. Per 1 oktober is Clear.bio officieel zorgaanbieder. Ook lopen er gesprekken met zorgverzekeraars om de behandeling vergoed te krijgen. Directeur Piet Hein van Dam, dit jaar verkozen als één van de top 50 health tech CEOs van de Amerikaanse Technology Innovators, vertelt over het succes.

Verschenen op de Dutch Health Hub en geschreven door Pieter Verbeek.

Na jaren bij Unilever in functional foods en na diverse startup-successen als data-ondernemer wilde Piet Hein van Dam iets anders. “Ik wilde meer van betekenis zijn voor heel veel mensen in onze maatschappij”, vertelt hij. “We beschikken over allemaal mooie technieken zoals Artificial Intelligence, Internet of Things en behavioural science, maar die gebruiken vooral de multinationals.

Piet Hein van Dam, founder en CEO van Clear.bio

Data in plaats van medicijnen

Ik wil deze hulpmiddelen graag direct voor individuele mensen gaan inzetten. Het zaadje was geplant en kreeg vorm toen ik in Boston met één dollar op zak wel een blikje cola kon kopen, maar geen flesje water. Ik kom niet uit de gezondheidszorg, maar heb het altijd opvallend gevonden dat cola het meest verkocht wordt in buurten waar diabetes het meest voorkomt. Het terugdringen van westerse welvaartsziekten zoals obesitas, diabetes en cardiovasculaire ziekten werd voor mij persoonlijk het grootst denkbare probleem waar ik een belangrijke bijdrage aan wil en kan leveren. Met data in plaats van medicijnen.

Suikerpieken meten

En zo startte Van Dam drie jaar geleden Clear.bio. Twee weken lang meten Clear-gebruikers continu hun bloedsuikerspiegel met een sensor op hun bovenarm en loggen ze alles wat ze eten en drinken. In de app zien ze direct hoe hun bloedsuikerspiegel reageert op voeding. Ze krijgen daarbij advies over wat zij het beste wel en niet kunnen eten. Door kleine, slimme aanpassingen en hulp van diëtisten in de app om eetgedrag te veranderen, verbeteren gebruikers hun bloedsuiker en gezondheid.

Van Dam legt uit: “De sensor is ontwikkeld voor diabetespatiënten om real time suikerpieken te meten. Zo kun je op tijd je medicatie nemen en doseren. Wij dachten: ‘Die piek komt ergens vandaan; uit je voeding’. Dit wilden we doorrekenen op persoonsniveau. Zo zagen we in de praktijk wat in de wetenschap al bewezen is; iedereen reageert anders op voeding en met juiste voedingskeuzes kun je suikerpieken en je spiegel verlagen. Zonder extra zorg of medicatie. Die invalshoek vonden we interessant.”

Het bedrijf startte een test waar duizend mensen aan meededen. Van atleten, biohackers, ondernemers, ouderen tot mensen met diabetes type 2. “Uit de data bleek dat vooral de laatste groep de grootste behoefte had”, vertelt Van Dam. “Daar zitten de meeste mensen te springen om dit product. Daarom besloten we ons volledig te richten op deze doelgroep, mensen met diabetes type 2.”

Raymond van Barneveld

Aangemoedigd door de regionale Zorginnovatieprijs die het jonge bedrijf won, en door één van de deelnemers aan de test, darter Raymond van Barneveld, besloot Clear.bio verder te onderzoeken wat de impact van het product op de behandeling van diabetes type 2 was. Van Dam kijkt terug: “Van Barneveld kon vanwege zijn diabetes niet meer darten en vroeg ons om hulp. Door Clear.bio kreeg hij weer grip op zijn gezondheid en kon hij weer meedoen aan het WK Darten. Dat opende onze ogen. Zo zijn er miljoenen mensen in Nederland.”

“Met dit nieuwe onderzoek wilden we uitvogelen hoe je met behulp van een sensor en 100 procent gepersonaliseerd voedingsadvies in een paar maanden tijd deze ziekte kunt aanpakken. Want diabetes type 2 krijg je door je leefstijl en zou je dus ook moeten kunnen keren door je leefstijl.”

Zorgaanbieder

Honderden mensen met diabetes type 2 deden mee. Van Dam: “Binnen drie maanden wilden we hun situatie zo verbeteren dat ze bijna patiënt-af waren. De resultaten daarvan komen nu binnen en zien er veelbelovend uit. Voor ons is het dus nu het moment om onszelf goed in de markt te zetten; als tool of als zorgaanbieder. We kozen voor het laatste.”

Per 1 oktober is Clear.bio officieel zorgaanbieder en maakt het deel uit van de primaire keten. Huisartsen kunnen patiënten dan doorverwijzen naar Clear.bio. En patiënten kunnen het gedeeltelijk vergoed krijgen als niet-gecontracteerde zorg. “Dan gaat het hard”, zegt Van Dam enthousiast.

“De volgende stap is dat we op de één of andere manier in de basisverzekering komen. We werken al met lokale zorggroepen samen, zoals in Almere en Rotterdam, steden waar veel diabetes voorkomt. De huisartsen daar willen meer met digitale zorgoplossingen de chronische zorg terugdringen, ook voor diabetici. Iemand met diabetes moet tot wel vier keer per jaar terugkomen bij de huisarts. Met één miljoen diabetespatiënten in ons land is dat een enorme belasting op de huisartspraktijken. En elke week komen daar duizend nieuwe bij.”

Voor iedereen bereikbaar

Inmiddels bestaat Clear.bio uit een team van tien professionals, waaronder diëtisten, data scientists, app developers, online marketeers en medeoprichter Madelon Bracke. “Zij zorgt er als Head of Biosciences voor dat we maximale klinische resultaten halen. Zorgverzekeraar Zilveren Kruis en Diabetes Vereniging Nederland zijn al aangehaakt. Duizenden mensen hebben Clear.bio al gebruikt en elke maand komen daar 150 nieuwe bij. Van Dam hoopt echt dat Clear.bio als zorgaanbieder in het basispakket komt. “We willen niet dat dit product alleen bereikbaar wordt voor mensen die het kunnen betalen, maar voor iedereen.”

Niet alleen technologisch is Clear.bio een succes. “Eén van onze voordelen is dat mensen ons altijd kunnen bereiken. Dat waarderen onze gebruikers erg. Als ze vrijdagavond een appje sturen, hebben ze in een kwartier een antwoord terug van één van onze diëtisten. Een welkome aanvulling op de zorg van de huisarts, reguliere diëtist en praktijkondersteuner doordeweeks. Bijzonder toch: we zijn een digitaal datagedreven product en scoren erg hoog op deelnemergerichtheid en motivatie. Daarnaast is dit product super schaalbaar en door de impact een serieus alternatief voor medicijngebruik. Daarom sta ik in de lijst van de top 50 health tech CEOs.”

Lessen van Clear.bio

Wat kunnen andere startups leren van Clear.bio? Van Dam: “Ik heb geleerd dat hoe groter het probleem is, hoe meer geduld je moet hebben. We pakken een enorm maatschappelijk probleem aan: een miljoen mensen hebben diabetes type 2 en een miljoen mensen zitten in het voorstadium ervan. Je moet heel goed begrijpen hoe de zorgsector werkt. In ons geval is dat bijvoorbeeld begrijpen hoe en onder welke condities huisartsen werken.”

“Hen ontzorgen is key. Ook bij een digitale zorgoplossing. Het begrijpen, toepassen of voorschrijven van het product mag hen geen extra tijd kosten. Ze hebben het echt heel druk. Daarom hebben wij de stap genomen om zorgaanbieder te worden. Zo kunnen ze makkelijk naar ons doorverwijzen. We merken ook dat er meer en meer weerstand onder huisartsen is om meer en duurdere medicijnen voor te schrijven. En met Clear.bio hebben ze nu iets in handen dat patiënten thuis effectief kan helpen.”

Consumentgericht

Verder stelt Van Dam dat innovaties meer consumentgericht moeten zijn. “Het gaat te veel om proces-efficiency. Iemand met suikerziekte moet wel 180 beslissingen per dag nemen over zijn eten en drinken. We moeten kijken hoe we hem daarbij kunnen helpen. Met gepersonaliseerde recepten en boodschappenlijstjes of barcodescanners voor in de supermarkt die hem helpen de juiste producten te kiezen. We willen het leven van mensen gezonder, makkelijker en beter maken.”